Метка: Существительное

mianownik	pan	pani
dopełniacz	pana	pani
celownik	panu	pani
biernik	pana	panią
narzędnik	panem	panią
miejscownik	panu	pani
wołacz	panie!	pani!

Множественное число слов pan и pani

panowie – об одних мужчинах

panie  – об одних женщинах

państwo – о группе людей, куда входят и мужчины и женщины

mianownik	panowie
dopełniacz	panów
celownik	panom
biernik	panów
narzędnik	panami
miejscownik	panach
wołacz	panowie

Склонение panie  

mianownik	panie
dopełniacz	pań
celownik	paniom
biernik	panie
narzędnik	paniami
miejscownik	paniach
wołacz	panie

Склонение państwo 

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	państwo	państwa
dopełniacz	państwa	państw
celownik	państwu	państwom
biernik	państwo	państwa
narzędnik	państwem	państwami
miejscownik	państwie	państwach
wołacz	państwo	państwa

В польском языке существует три рода существительных: мужской, женский и средний.

К мужскому роду (rodzaj męski) относятся существительные, оканчивающиеся на согласный: teatr, dom, hotel. Также к мужскому роду относятся существительные, которые обозначают лиц мужского пола и заканчиваются на –а: mężczyzna, poeta, dentysta, kolega

К женскому роду (rodzaj żenski) относятся существительные, окачивающиеся на –a или –i: pani, lampa, kobieta, spszedawczyni. Также к женскому роду относятся некоторые существительные, оканчивающиеся на согласный: noc, sól

К среднему роду (rodzaj nijaki) относятся существительные, оканчивающиеся на –о, –ę, –е: pole, okno, dziecko, а также существительные, оканчивающиеся на –um: museum, liceum, konserwatorium

rodzaj męski	rodzaj żenski	rodzaj nijaki
bilet	lampa	spotkanie
pub	koleżanka	biuro
szef	szkoła	kino
teatr	restauracja	wino
dentysta	opera	piwo
kolega	spszedawczyni	liceum
		imię

Проверь себя

Rodzaj męskoosobowy to rzeczowniki rodzaju męskiego oznaczające osoby płci męskiej lub grupy, w skład których wchodzi przedstawiciel płci męskiej. Używamy do nich zaimka osobowego oni, zaimka wskazującego ci, tamci oraz zaimka pytającego jacy?, którzy?

ONI:  mężczyźni, chłopcy, studenci, lekarze, aktorzy, policjanci, uczniowie, ludzie

– i  b, d, f, ch, ł, m, n, p, s, t, w, z	– y  k, g, r, c	– e  sz, cz, dz, dż, ż, rz, ś, ć, dź, ź, ń, l, j	– owie  rodzina, tytuł narodowość
t – ci d – dzi ch – si sta- ści	k – cy g – dzy r – rzy ec – cy ca – cy	anim – anie
student – studenci sąsiad – sąsiedzi mnich – mnisi artysta – artyści	fizyk – fizycy kolega – koledzy aktor – aktorzy chłopiec – chłopcy kierowca – kierowcy	wegetarianin – wegetarianie Amerykanin – Amerykanie krakowianin – krakowianie	synowie królowie Belgowie

brat – bracia, człowiek – ludzie, ksiądz – księża, Hiszpan – Hiszpanie, Cygan – Cyganie

– końcówki rzeczownika

•  – i: rzeczowniki twardotematowe oprócz zakończonych na -k, -g, -r
•  – y: rzeczowniki zakończone na -k, -g, -r
  rzeczowniki zakończone na -ec: chłopiec, Niemiec
  rzeczowniki zakończone na -ca: kierowca, obrońca, doradca
• – e: rzeczowniki zakończone na spółgłoski funkcjonalnie miękkie: -sz, -cz, -dz, -dż, -ż, -rz, na spółgłoski miękkie: -ś, -ć, -ź, -dź, -ń oraz na -l, -j, a także na –anin
• – owie: rzeczowniki oznaczające tytuły, prestiżowe stanowiska i zawody, stopnie pokrewieństwa oraz jednosylabowe nazwy narodowości

Именительный падеж — Mianownik — Kto? Co?

---

Образование лично-мужских форм множественного числа

Лично-мужские формы существительных образуются при помощи окончаний -i, -y, -e, -owie.

-i присоединяется к основам, которые оканчиваются на твердый согласный

chłop – chłopi

diabeł – diabli

Чередование:

d//dzi    sąsiad – sąsiedzi

t//ci        student – studenci

ch//si     mnich – mnisi

st//ści    artysta – artyści

zn//źni    mężczyzna – mężczyźni

При смягчении могут чередоваться гласные:  sąsiad – sąsiedzi

-y присоединяется к основам. которые оканчиваются на g, k, r, а также к основам с с суффиксами -ec и -ca

chłopiec – chłopcy

twórca – twórcy

Чередование:

g//dz  biolog – biolodzy

k//c  Polak – Polacy

r//rz  aktor – aktorzy

-e присоединяется к основам, которые оканчиваются на мягкие или шипящие согласные, а также -c (если –с не находится в составе суффикса –ес или –са)

nauczyciel – nauczyciele

lekarz – lekarze

kibic – kibice

Окончание -owie имеют слова, которые обозначают:

– родственные отношения

syn – synowie

ojciec – ojcowie

– титулы и звания, а также вежливые обращения

profesor – profesorowie

pan – panowie

król – królowie

– названия некоторых национальностей

Arab – Arabowie

– некоторые другие слова

uczeń – uczniowie

Большинство существительных женского рода, обозначающих профессию и родство образуются от существительных мужского рода при помощи суффиксов и окончаний:

-ka	lekarz	lekarka	врач
-ica	bratanek	bratanica	племянница
-anka	Rosjanin	Rosjanka	россиянка
-ni (-ini, -yni)	pan	pani	пани
чередование:
rz//r	malarz	malarka	художница
g//ż	kolega	koleżanka	подруга
k//cz	śpiewak	śpiewaczka	певица

dyrektor – обозначает как лицо мужского, так и женского пола

Примеры

kolega	koleżanka	подруга
kot	kotka	кошка
kuzyn	kuzynka	кузина
nauczyciel	nauczycielka	учительница
pasażer	pasażerka	пассажирка
Polak	Polka	полька
policjant	policjantka	полицеский
sąsiad	sąsiadka	соседка
siostrzeniec	siostrzenica	племянница
student	studentka	студентка
tancerz	tancerka	танцовщица
uczeń	uczennica	ученица
wnuk	wnuczka	внучка
wykładowca	wykładowczyni	преподавательница

-ek	dom	domek	домик
-ik	fotel	fotelik	креслице
-yk	teatr	teatrzyk	театрик
-ko	krzesło	krzesełko	стульчик
-ka	chmura	chmurka	тучка
-aczek	chłopak	chłopaczek	парнишка
-eczka	bułka	bułeczka	булочка

autobus	autobusik	автобусик
barszcz	barszczyk	борщик
cukierek	cukiereczek	конфетка
deszcz	deszczyk	дожчик
basen	basenik	бассейник
butelka	buteleczka	бутылочка
cebula	cebulka	луковка
córka	córeczka	доченька
diabeł	diabełek	чертик
drzewo	drzewko	деревце
dzwonek	dzwoneczek	колокольчик
gazeta	gazetka	газетка

Отглагольные существительные образуются при помощи добавления суффиксов к глаголам.

-anie

czytać – czytanie чтение

pisać – pisanie – письмо

-enie

mówić – mówienie – речь

chodzić – chodzienie – ходьба

-cie

myć – mycie – мытье

Примеры:

malowanie – рисование

gotowanie – готовка

jedzenie – еда

picie – питье

śpiewanie – пение

tańczenie – танцевание

Слова oko, ucho, ręka имеют особенности в  склонении.

Именительный и винительный падежи множественного числа: oczy, uszy, ręce

Творительный падеж множественного числа: oczami / oczyma, rękami / rękoma  – обе формы употребляются одинаково

Склонение слова oko по падежам

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	oko	oczy
dopełniacz	oka	oczu
celownik	oku	oczom
biernik	oko	oczy
narzędnik	okiem	oczami / oczyma
miejscownik	oku	oczach

Склонение слова ucho по падежам

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	ucho	uszy
dopełniacz	ucha	uszu
celownik	uchu	uszom
biernik	ucho	uszy
narzędnik	uchem	uszami
miejscownik	uchu	uszach

Склонение слова ręka по падежам

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	ręka	ręce
dopełniacz	ręki	rąk
celownik	ręce	rękom
biernik	rękę	ręce
narzędnik	ręką	rękami / rękoma
miejscownik	ręce / ręku	rękach
wołacz	ręko	ręce

ramię – плечо, существительное среднего рода ( rodzaj nijaki)

	Единственное число	Множественное число
mianownik	ramię	ramiona
dopełniacz	ramienia	ramion
celownik	ramieniu	ramionom
biernik	ramię	ramiona
narzędnik	ramieniem	ramionami
miejscownik	ramieniu	o ramionach

wzruszyć ramionami – пожать плечами

Склонение слова imię – имя по падежам в польском языке

Все существительные, оканчивающиеся на –um относятся к среднему роду.

• stare muzeum – старый музей
• nowe audytorium – новая аудитория
• nasze stypendium –  наша стипендия

В единственном числе эти существительные не склоняются.

• iść do muzeum – идти в музей
• siedzieć w auditorium – сидеть в аудитории
• rozmawiać o stypendium – разговаривать о стипендии

Во множественном числе существительные на –um склоняются по своей особой схеме.

Множественное число существительных на –um

Именительный	audytoria	muzea	stypendia
Родительный	audytoriów	muzeów	stypendiów
Дательный	audytoriom	muzeom	stypendiom
Винительный	audytoria	muzea	stypendia
Творительный	audytoriami	muzeami	stypendiami
Предложный	o audytoriach	o muzeach	o stypendiach

Числительное jeden

Числительное  jeden сочетается с существительные в именительном падеже единственного числа

jeden łosoś, jedna bułka, jedno jabłko

Числительное dwa

Числительное dwa (а также составные числительные, заканчивающиеся на dwa) сочетаются с существительными в именительном падеже множественного числа

Числительное dwa имеет форму женского рода dwie

dwa pomidory, dwie pomarańcze

Числительные trzy, cztery

Числительные  trzy, cztery (а также составные числительные, заканчивающиеся на  trzy, cztery) сочетаются с существительными в множественном числе именительном падеже:

trzy jajka, cztery pomidory, dwieście trzydzieści cztery pomarańcze

---

Все остальные числительные сочетаются с существительными в родительном падеже множественного числа

• cztery banany
• sześć ogórków
• pięć bułek
• dziewięć ciastek
• trzy czekolady
• osiem jabłek
• dwa piwa
• jedenaście parówek
• siedem śledzi
• dziesięć jajek

Количественные числительные в польском языке — liczebniki główne