Biernik liczby pojedynczej – Винительный падеж единственного числа
biernik liczby pojedynczej | rodzaj męski / мужской род | rodzaj żeński / женский род | rodzaj nijaki / средний род | |
żywotne | nieżywotne | |||
przymiotnik | –ego | -y -i (k,g ) | –ą | –e |
rzeczownik | –a –ę | – | –ę | -o -e -ę -um |
Mam inteligentnego brata Mam czarnego kota. Mam dobrego tatę. Znam dobrego kierowcę Mam ochotę na kurczaka. | Mam wolny czas. Mam niebieski sweter. | Znam twoją siostrę. Czytam ciekawą książkę. Poproszę świeżą gazetę. | Mam sportowe auto. Jem dobre śniadanie. Masz ładne imię. Lubię to nowe centrum handlowe. | |
Jakiego? | Jak? | Jaką? | Jakie? |
Существительные мужского рода (лично-мужские) на окончание -а в винительном падеже они будут иметь окончание ę: kierowca – kierowcę
Существительные женского рода имеют окончание – ę, прилагательные – ą
świeżą gazetę, kolorową widokówkę
Biernik liczby mnogiej – Винительный падеж множественного числа
Biernik liczby mnogiej | rodzaj męski osobowy | rodzaj męski nieosobowyj | rodzaj żeński | rodzaj nijaki |
przymiotnik | – ych – ich (k,g) | -e | -e | -e |
rzeczownik | -ów -y (sz,cz, dz, dż, ż, rz + c)-i (ś, ć, ż, dż, ń + l, j) | –y – i (k,g) -e (sz, cz, dz, dż, ż, rz, ś, ć, ż, dź, ń, c, l, j) | – y – i (k,g) -e (sz, cz, dz, dż, ż, rz, ś, ć, ż, dź, ń, c, l, j) | -a |
Znam tych starszych panów. Poznałem polskich piłkarzy. Lubię naszych nauczycieli. | Znam te piękne obrazy. Lubię ruskie pierogi. Masz drobne pieniądze? | Proszę dwie czarne kawy. Znam te miłe studentki. Kupiłem czerwone róże. | Lubię włoskie wina. Jemy smaczne śniadania. Macie ładne imiona. Zwiedzam krakowskie muzea. | |
jakich? | jakie? | jakie? | jakie? |
Если существительное обозначает лица мужского пола (лично-мужские существительные) или группу лиц, где есть хотя бы один представитель мужского пола, то винительный падеж совпадает с родительным:
On ma siostrzeńców
Oni mają rodziców
Mam dziadków i teściów
Во всех остальных случаях – средний род, женский род, мужской неодушевленный винительный падеж множественного числа совпадает с именительным
Czy masz długopisy?
Czy masz pieski?
Czy masz bratanice?
Mam ochotę na…
Винительный падеж употребляется в выражении Mam ochotę na…
Na co masz ochotę? – Mam ochotę na kurczaka. – A ja mam ochotę na kaczką.
Na co państwo mają ochotę? – Ja mam ochotę ma łososia. – A ja na dorsza.
Сочетание существительных в винительном падеже с предлогами
na | – направление движения – время – цель, предназначение | Idziemy na egzamin, na grzyby, na mecz piłki nożnej. Jedziemy do Warszawy na tydzień, na miesiąc. To jest maść na reumatyzm. Kupiłam ser na naleśniki. |
pod | – направление движения ниже чего либо – направление движения у чему-либо | Połóż gazetę pod telewizor. Taksówka podjechała pod dom. |
w | – направление движения вверх – цель действия – способ действия – дни недели – наступление психического состояния | Pojechaliśmy w góry, w Tatry. Patrzyliśmy w górę. Poszliśmy w odwiedziny. Siedzieliśmy w milczeniu. Spotkaliśmy się w piątek. Wpadła w dobry humor, w rozpacz. |
za | – направление движения за пределы – цель действия – предмет сделки – причина события – предмет, за который держатся – событие времени через определённый отрезок времени | Pojechaliśmy za miasto. Kościuszko walczył za wolność. Płacę pięć złotych za kilo. Dostałam nagrodę za wyniki w sporcie. Trzymać mnie za rękę. Przyjdę za pół godziny. |
przez | – направление движения через какой-либо объект – продолжительность действия | Szliśmy przez most, przez park. Pozmawialiśmy przez godzinę. |
o | преимущество в величине, в размере | Adam jest wyższy o głowę od Anny. – Адам на голову выше Анны Jestem starsza od siostry o dziesięć lat. – Я старше сестры на десять лет. |
ponad | превышение границы, времени, пространства, меры | Mieszkam tu ponad rok. Samolot wzbił się ponad chmury. Jechał ponad 100 km na godzinę. |
Существительные и местоимения в винительном падеже употребляются в безличных предложениях, которые обозначают болезненное состояние человека:
Boli Annę głowa – у Анны болит голова
Bolało go kolano – у него болело колено
Такие предложения также могут образовывать глаголы:
łamię / łamało – ломает / ломало
swędzi / swędziło – чешется / чесалось
mdli / mdliło тошнит / тошнило
dusi / dusiło – душит / душило
kluje / kłuło – колет / кололо