Дательный падеж Celownik – komu? czemu?

Существительные в дательном падеже обозначают получателя предмета, информации или чувственных впечатлений:

Ojciec daje dziecku pieniądze, radę, oparcie.

В некоторых предложениях форма в дательном падеже может обозначать носителя признака: Bardzo mi miło.

Как правило, формы в дательном падеже выступают в предложении после определенных глаголов, например: darować / podarować, dawać / dać, dziękować / podziękować

Формы в дательном падеже могут также выступать после прилагательных. Это такие прилагательные, как bliski, obcy, podległy, wdzięczny, wierny, znany, zobowiązany

Był wierny żonie. – Он был верен жене

Celownik Liczba Pojedyncza

Celownik Liczba Mnoga

Дательный падеж существительных мужского рода

Большинство существительных мужского рода  в дательном падеже имеют окончание –owi:

sąsiad – sąsiadowi

Окончание -u имеют лишь немногие существительные, вот они:

Cуществительные dzień и rok

Оба эти существительные имеют окончание -owi

dzień – dniowi

rok – rokowi

Дательный падеж существительных женского рода

В единственном числе существительные женского рода имеют окончания:

-e для существительных, оканчивающихся на твердый согласный

-y для существительных, оканчивающихся на -cz, -sz, -dz, -dż, -ż, -rz, -c

-i для существительных, оканчивающихся на мягкий согласный

Чередование:

• p: pi Europa – Europie
• b: bi torba – torbie
• f: fi żyrafa – żyrafie
• w:wi kawa – kawie
• m:mi mama – mamie
• n:ni wanna – wannie
• s:si trasa – trasie
• z:zi koza – kozie

• t:ci gazeta – gazecie
• d:dzi woda – wodzie
• r:rz góra – górze
• ł: l szkoła – szkole
• k:c Polska – Polsce
• g:dz droga – drodze
• cz: sz mucha – musze

По образцу существительных женского рода склоняются  существительные мужского рода, оканчивающиеся на -а

• mężczyzna – mężczyźnie
• kolega – koledze

Дательный падеж существительных среднего рода

Существительные среднего рода в дательном падеже имеют окончание -u

• dziecko – dziecku
• okno – oknu

Дательный падеж прилагательных в польском языке

Прилагательные и слова, изменяющиеся как прилагательные  мужского и среднего рода в дательном падеже имеют окончание -emu

• nowemu filmowi
• naszemu sąsiadowi
• pierwszemu dziecku

Прилагательные и слова, изменяющиеся как прилагательные   женского рода имеют в дательном падеже окончание -ej

• nowej koleżance
• pierwszej córce
• naszej Magdzie

Дательный падеж существительных и прилагательных множественного числа

В дательном падеже все существительные во множественном числе имеют окончание -om

В дательном падеже прилагательные во множественном числе имеют окончание:

–ym если основа прилагательного оканчивается на твердый согласный

–im если основа прилагательного оканчивается на мягкий  согласный или g,k

• nowym filmom
• pierwszym dzieciom
• ostatnim kolegom
• naszym sąsiadom
• nowym koleżankom

Дательный падеж личных и вопросительных местоимений

Предлоги, которые употребляются с существительными в дательном падеже

Дательный падеж употребляется в безличных выражениях типа: zimno mi, gorąco mi, przykro mi, żal mi, dobrze mi, wesoło mi, где местоимение в дательном падеже обозначает носителя данного состояния.

Дательный падеж употребляется в качестве дополнения после глаголов:

• dziękować – Dziękuję państwu za przybycie.
• pomagać – Zawsze pomagam młodszemu bratu.
• dawać – Babcia często daje nam prezenty.
• oddawać – Czy mógłbyś oddać tę książkę Agnieszce?
• podawać – Proszę to podać panu Andrzejowi.
• rozdawać – Rozdawali ulotki przechodzącym ludziom.
• przynosić – Czy możesz przynieść mi okulary?
• pożyczać – Czasem pożyczamy pieniądze sąsiadowi.
• darować – Podarował nam przepiękny album.
• kupować – Kup ojcu gazetę!
• sprzedawać – Sprzedał mi pan zepsute pomidory!
• kraść – Ktoś ukradł mojemu bratu samochód.
• przedstawiać – Chciałbym przedstawić panu moją żonę.
• przypominać – Przypomnijcie kolegom, że jutro piszecie test.
• ufać – Zawsze mogę ufać mojemu rodzeństwu.
• wierzyć – Nie wierz temu podejrzanemu mężczyźnie!
• wybaczać – Nie chciał wybaczyć swojej dziewczynie.
• odmawiać – Jak można odmówić pomocy komuś, kto jej potrzebuje?!
• przyglądać się – Przyglądał się z uwagą każdemu eksponatowi.
• opowiadać – Co wieczór opowiadał dzieciom bajki.
• mówić – Mówiłam ci, żebyś tego nie robił!
• tłumaczyć – Długo tłumaczył uczniom nowy problem gramatyczny.
• kibicować – Kibicował tej drużynie od lat.
• szkodzić – Alkohol szkodzi zdrowiu.
• zazdrościć – Zazdroszczę mojej koleżance pięknych włosów.
• podobać się – Studentom podobała się lekcja.
• smakować – Zaproszonym gościom bardzo smakował poczęstunek.
• życzyć – Życzę pani wszystkiego najlepszego!
• dziwić się – Dziwię się twojemu szefowi, że toleruje takie zachowanie.
• dokuczać – Dokuczał wszystkim dziewczynkom w klasie.