Rodzaj męskoosobowy to rzeczowniki rodzaju męskiego oznaczające osoby płci męskiej lub grupy, w skład których wchodzi przedstawiciel płci męskiej. Używamy do nich zaimka osobowego oni, zaimka wskazującego ci, tamci oraz zaimka pytającego jacy?, którzy?
ONI: mężczyźni, chłopcy, studenci, lekarze, aktorzy, policjanci, uczniowie, ludzie
| – i b, d, f, ch, ł, m, n, p, s, t, w, z | – y k, g, r, c | – e sz, cz, dz, dż, ż, rz, ś, ć, dź, ź, ń, l, j | – owie rodzina, tytuł narodowość |
| t – ci d – dzi ch – si sta- ści | k – cy g – dzy r – rzy ec – cy ca – cy | anim – anie | |
| student – studenci sąsiad – sąsiedzi mnich – mnisi artysta – artyści | fizyk – fizycy kolega – koledzy aktor – aktorzy chłopiec – chłopcy kierowca – kierowcy | wegetarianin – wegetarianie Amerykanin – Amerykanie krakowianin – krakowianie | synowie królowie Belgowie |
brat – bracia, człowiek – ludzie, ksiądz – księża, Hiszpan – Hiszpanie, Cygan – Cyganie
– końcówki rzeczownika
- – i: rzeczowniki twardotematowe oprócz zakończonych na -k, -g, -r
- – y: rzeczowniki zakończone na -k, -g, -r
rzeczowniki zakończone na -ec: chłopiec, Niemiec
rzeczowniki zakończone na -ca: kierowca, obrońca, doradca - – e: rzeczowniki zakończone na spółgłoski funkcjonalnie miękkie: -sz, -cz, -dz, -dż, -ż, -rz, na spółgłoski miękkie: -ś, -ć, -ź, -dź, -ń oraz na -l, -j, a także na –anin
- – owie: rzeczowniki oznaczające tytuły, prestiżowe stanowiska i zawody, stopnie pokrewieństwa oraz jednosylabowe nazwy narodowości
Именительный падеж — Mianownik — Kto? Co?
Образование лично-мужских форм множественного числа
Лично-мужские формы существительных образуются при помощи окончаний -i, -y, -e, -owie.
-i присоединяется к основам, которые оканчиваются на твердый согласный
chłop – chłopi
diabeł – diabli
Чередование:
d//dzi sąsiad – sąsiedzi
t//ci student – studenci
ch//si mnich – mnisi
st//ści artysta – artyści
zn//źni mężczyzna – mężczyźni
При смягчении могут чередоваться гласные: sąsiad – sąsiedzi
-y присоединяется к основам. которые оканчиваются на g, k, r, а также к основам с с суффиксами -ec и -ca
twórca – twórcy
Чередование:
g//dz biolog – biolodzy
k//c Polak – Polacy
-e присоединяется к основам, которые оканчиваются на мягкие или шипящие согласные, а также -c (если –с не находится в составе суффикса –ес или –са)
nauczyciel – nauczyciele
kibic – kibice
Окончание -owie имеют слова, которые обозначают:
– родственные отношения
ojciec – ojcowie
– титулы и звания, а также вежливые обращения
– названия некоторых национальностей
Arab – Arabowie
– некоторые другие слова
uczeń – uczniowie