Рубрика: Числительные

Порядковые числительные обозначают порядок предметов при счете.

Порядковые числительные склоняются как прилагательные, имеют категории рода и падежа

Która to jest twoja kawa dzisiaj? — Druga. — Какой это у тебя кофе сегодня? — Второй.

	Количественное числительное	Порядковое числительное
1	jeden	pierwszy
2	dwa	drugi
3	trzy	trzeci
4	cztery	czwarty
5	pięć	piąty
6	sześć	szósty
7	siedem	siódmy
8	osiem	ósmy
9	dziewięć	dziewiąty
10	dziesięć	dziesiąty
11	jedenaście	jedenasty
12	dwanaście	dwunasty
13	trzynaście	trzynasty
14	czternaście	czternasty
15	piętnaście	piętnasty
16	szesnaście	szesnasty
17	siedemnaście	siedemnasty
18	osiemnaście	osiemnasty
19	dziewiętnaście	dziewiętnasty
20	dwadzieścia	dwudziesty

Составные порядковые числительные

Составные порядковые числительные в пределах десятков состоят из сочетания двух порядковых числительных (dwudziesty pierwszy). От сотни и выше — из сочетания количественных и порядковых числительных, причем порядковые числительные являются обозначением единиц и десятков (sto pierwszy, tysiąc dziewięćset dziewięćdziesiąty czwarty). При склонении склоняются обозначения единиц и десятков (sto pierwszego, tysiąc dziewięćset dziewięćdziesiątego czwartego)

Составные порядковые числительные используются в летоисчислении:

966 r. — rok dziewięćset sześćdziesiąty szósty, w roku dziewięćset sześćdziesiątym szóstym

1917 r. — rok tysiąc dziewięćset siedemnasty, w roku tysiąc dziewięćset siedemnastym

2014 r. — rok dwa tysiące czternasty, w roku dwa tysiące czternastym

При обозначении даты порядковое числительное стоит в форме мужского рода

100-й, 1000-й, 100000-й

100-й setny — сотый, в составных числительных употребляется только в качестве последней цифры: tysiąc setny, tysiąc dwusetny. Но: sto dwudziesty

1000-й tysięczny \ tysiączny в сложных числительных употребляется только в форме tysięczny, в составных числительных употребляется только в качестве последней цифры rok tysiączny, но rok tysiąc pierwszy

1000000 — й milionowy ну употребляется в составных числительных: milionowy obywatel, но milion pięćdziesiąty obywatel

Количественные числительные в польском языке — liczebniki główne

Склонение числительное dwa

dwa  изменяется по падежам, в именительном и винительном падежах имеет родовые и илично-мужские формы. Формы, приведенные через черточку — равноправные. Также как и числительное dwa склоняются obydwa, oba

	Нелично — мужские формы и средний род	Женский род	Лично — мужские формы
mianownik	dwa ptaki, okna	dwie dziewczyny	dwaj Polacy dwóch / dwu Polaków
dopełniacz	dwóch / dwu	dwóch / dwu	dwóch / dwu
celownik	dwom / dwu	dwom / dwu	dwom / dwu
biernik	dwa ptaki, okna	dwie dziewczyny	dwóch Polaków
narzędnik	dwoma / dwu ptakami, oknami	dwiema / dwoma dziewczynami	dwoma / dwu Polakami
miejscownik	o dwóch / dwu	o dwóch / dwu	o dwóch / dwu

Склонение числительных trzy cztery

trzy, cztery изменяются по падежам, в именительном и винительном падежах имеют родовые окончания и лично-мужские формы

	Нелично — мужские формы и средний род	Женский род	Лично — мужские формы
mianownik	trzy, cztery ptaki, okna	trzy, cztery dziewczyny	trzej, czterej Polacy trzech, czterech Polaków
dopełniacz	trzech / czterech	trzech / czterech	trzech / czterech
celownik	trzem / czterem	trzem / czterem	trzem / czterem
biernik	trzy cztery ptaki, okna	trzy cztery dziewczyny	trzech, czterech Polaków
narzędnik	trzema czterema ptakami, oknami	trzema czterema dziewczynami	trzema czterema Polakami
miejscownik	o trzech / czterech	o trzech / czterech	o trzech / czterech

Склонение числительного pięć

	Нелично — мужские формы и средний род	Женский род	Лично — мужские формы
mianownik	pięć ptaków, okien	pięć dziewczyn	pięciu Polaków
dopełniacz	pięciu	pięciu	pięciu
celownik	pięciu	pięciu	pięciu
biernik	pięć ptaków, okien	pięć dziewczyn	pięciu Polaków
narzędnik	pięciu / pięcioma ptakami, oknami	pięciu / pięcioma dziewczynami	pięciu / pięcioma Polakami
miejscownik	o pięciu	o pięciu	o pięciu

По образцу числительного pięć склоняются числительные:

Числительные jedenaście, dwanaście, dwadzieścia, trzydzieści, czterdzieści, dwieście перед окончанием косвенных падежей меняют мягкий согласный на твердый ( jedenaście — jedenastu — jedenastoma).

6 — sześć — sześciu	60 — sześćdziesiąt — sześćdziesięciu
7 — siedem — siedmiu	70 — siedemdziesiąt — siedemdziesięciu
8 — osiem — osiemu	80 — osiemdziesiąt — osiemdziesięciu
9 — dziewięć — dziewięciu	90 — dziewięćdziesiąt — dziewięćdziesięciu
10 — dziesięć — dziesięciu	100 — sto — stu
11 — jedenaście — jedenastu	200 — dwieście — dwustu
12 — dwanaście — dwunastu	300 — trzysta — trzystu
13 — trzynaście — trzynastu	400 — czterysta — czterystu
14 — czternaście — czternastu	500 — pięćset — pięciuset
15 — piętnaście — piętnastu	600 — sześćset — sześciuset
20 — dwadzieścia — dwudziestu	700 — siedemset — siedmiuset
30 — trzydzieści — trzydziestu	800 — osiemset — ośmiuset
40 — czterdzieści — czterdziestu	900 — dziewięćset — dziewięciuset
50 — pięćdziesiąt — pięćdziesięciu	1000 tysiąc — tysiąca

Числительные pięćdziesiąt — dziewięćdziesiąt перед окончанием косвенных падежей меняют твердый согласный на мягкий (dziewięćdziesiąt — dziewięćdziesięciu)

У числительных dwanaście, dwadzieścia, dwieście склоняются обе части (dwanaście — dwunastu)

У числительных pięćdziesiąt — dziewięćdziesiąt склоняется только последняя часть (pięćdziesiąt — pięćdziesięciu), у числительных pięćset — dziewięćset склоняется только первая часть (dziewięćset — dziewięciuset )

Числительное tysiąc склоняется как существительное мужского рода по образцу существительного miesiąc.

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	tysiąc	tysiące
dopełniacz	tysiąca	tysięcy
celownik	tysiącowi	tysiącom
biernik	tysiąc	tysiące
narzędnik	tysiącem	tysiącami
miejscownik	tysiącu	tysiącach
wołacz	tysiącu	tysiące

Составные числительные в польском языке

Составные числительные образуются путем простого соположения чисел:

12345 dwanaście tysięcy trzysta czterdzieści pięć

Слово tysiąc имеет форму tysiące если стоит после числительных dwa, trzy, cztery (trzy tysiące) и форму tysięcy после всех остальных числительных (pięć tysięcy)

Слово milion имеет форму miliony если стоит после числительных dwa, trzy, cztery (trzy miliony) и форму milionów после всех остальных числительных (pięć milionów)

У составных числительных склоняются все компоненты: dwudziestu pięciu, siedmiu tysięcy siedmiuset siedemdziesięciu siedmiu.

Числительное jeden в составе составных числительных не склоняется и не изменяется по родам: trzydzieści jeden kobiet, do pięćdziesięciu jeden lat.

• Количественные числительные в польском языке — liczebniki główne
• Сочетание числительных с существительными

Чаще всего собирательные числительные употребляются:

с существительными на ę, которые обозначают детенышей животных siedmioro cieląt

с существительным dzieci — czworo dzieci

с существительными, которые имеют только форму множественного числа dwoje drzwi

с существительными, обозначающими парные предметы dwoje oczu

Собирательные числительные в польском языке образуются при помощи суффикса -or от всех числительных от 4 до 90

czworo — четверо

trzynaścioro — тринадцятеро

siedemdziesięcioro — семьдесят

От числительных 2-3 образуются формы с суффиксом -j

dwoje — двое

troje — трое

oboje — оба

Собирательные существительные изменяются только по падежам, причем их основа расширяется за счет -g-

mianownik	troje	czworo
dopełniacz	trojga	czworga
celownik	trojgu	czworgu
biernik	troje	czworo
narzędnik	trojgiem	czworgiem
miejscownik	o trojgu	o czworgu

Если сборные числительные употребляются для исчисления людей, они свидетельствуют о половой или возрастной неоднородности группы: ośmioro studentów — восемь студентов и студенток

Kasia zobaczyła na podwórku czworo kociąt.

Na zajęciach nie buło sześciorga studentów.

Сборные числительные от 2 до 20

dwoje	двое
troje	трое
czworo	четверо
pięcioro	пятеро
sześcioro	шестеро
siedmioro	семеро
ośmioro	восьмеро
dziewięcioro	девятеро
dziesięcioro	десятеро
jedenaścioro	одинадцятеро
dwanaścioro	дванадцятеро
trzynaścioro	тринадцятеро
czternaścioro	чотирнадцятеро
piętnaścioro	пятнадцать
szesnaścioro	шестнадцать
siedemnaścioro	семнадцать
osiemnaścioro	восемнадцать
dziewiętnaścioro	девятнадцать
dwadzieścioro	двадцятеро

Która godzina

• godzina час
• minuta минута

Która (jest) godzina? Который час? (jest можно опустить)

– Piąta (godzina) – Пять часов (godzina можно опустить)

Для того, чтобы назвать время используются порядковые (для часов pięta godzina, druga godzina) и количественные числительные (для минут — dziesięć minut).

Порядковое числительное должно стоять в форме женского рода.

5:00 (godzina) piąta

Для часов используются порядковые числительные, для минут количественные.

5:10 (godzina) piąta dziesięć

---

Godzina

1.00	pierwsza	13.00	trzynasta
2.00	druga	14.00	czternasta
3.00	trzecia	15.00	piętnasta
4.00	czwarta	16.00	szesnasta
5.00	piąta	17.00	siedemnasta
6.00	szósta	18.00	osiemnasta
7.00	siódma	19.00	dziewiętnasta
8.00	ósma	20.00	dwudziesta
9.00	dziewiąta	21.00	dwudziesta pierwsza
10.00	dziesiąta	22.00	dwudziesta druga
11.00	jedenasta	23.00	dwudziesta trzecia
12.00	dwunasta	24.00	dwudziesta czwarta

O której godzinie?

O której godzinie? (O której?) – В котором часу?

В ответе порядковые числительные должны стоять в предложном падеже с предлогом о. Количественное числительное стоит в именительном падеже.

O której pan przychodzi zwykle do domu? – O dwudziestej pierwszej trzydzieści. (21:30)

• O której godzinie wstajesz? O szóstej.
• O której godzinie jesteś w pracy? Za kwadrans siódma.
• O której godzinie jesz śniadanie? Dziesięć po szóstej.
• O której godzinie idziesz do pracy? O wpół do siódmej.

Od której do której godziny?

Od której do której godziny? (Od której do której?) – С которого по который час?

В ответе числительное стоит в родительном падеже с тем же предлогом, что и вопросе.

Od której do której pan ma obiad? – Zwykle mam obiad od dwunastej do trzynastej.

Конструкции называния времени

-a	dwunasta, pierwsza
za -a	za dziesięć pierwsza, za kwadrans pierwsza
po -ej	po dwunastej,  kwadrans po dwunastej
wpół  do –ej	wpół do pierwszej,  wpół do piątej

• kwadrans – четверть
• wpół – половина

Za 15 minut… — через 15 минут

Za godzinę (za + винительный падеж) — через час

Za kwadrans — через четверть часа

Za pół godziny — через полчаса

---

Примеры

• za kwadrans dziewiąta  – без четверти девять
• wpół do siódmej – половина седьмого
• za dwadzieścia pięć czwarta – без двадцати пяти четыре
• dziesięć po siódmej – десять минут восьмого
• pięć po trzeciej – пять минут четвертого
• jedenasta – одиннадцать
• za dwadzieścia szósta – без двадцати шесть
• kwadrans po jedenastej – четверть двенадцатого

---

Примеры

14.45 czternasta trzydzieści pięć, za kwadrans trzecia

8.50 ósma pięćdziesiąt, za dziesięć dziewiąta

00.30 zero trzydzieści, wpół do pierwszej

13.05 trzynasta pięć, pięć po pierwszej

20.25 dwudziesta dwadzieścia pięć, dwadzieścia pięć po ósmej

11.15 jedenasta piętnaście, kwadrans po jedenastej

Время суток – doba

ranek – утро

• nad ranem  – под утро 3.00-4.00
• rano, z rana – утром   5.00-10.00

dzień день

• w dzień  днем  11.00-17.00

południe – полдень

• przed południem в первой половине дня 11.00- 12.00
• w południe – в полдень 12.00-13.00
• po południu – во второй половине дня (после обеда) 14.00-17.00

wieczór вечер

• wieczorem вечером 17.00-23.00

północ – полночь

• o północy – в полночь 24.00

noc ночь

• w nocy ночью   1.00-3.00

---

Trzy razy w tygodniu — три раза в неделю

Raz w roku — один раз в году

Raz w miesiącu — раз в месяц

Dwa albo trzy razy w roku — два или три раза в год

w przyszłym roku — в следующем году

w przyszłym miesiącu — в следующем месяце

Числительное jeden

Числительное  jeden сочетается с существительные в именительном падеже единственного числа.

jeden łosoś, jedna bułka, jedno jabłko

Числительное jeden изменяется по родам (jeden, jedna, jedno) и по падежам по образцу прилагательного. Выступая как часть сложного числительного, не склоняется — do dwudziestu jeden lat.

Числительное jeden может иметь формы множественного числа (jedni, jedne). В этом случае оно перестает быть числительным и становится неопределенным местоимением (jedni państwo — pewni państwo). Значение неопределенности свойственно всем формам числительного jeden, но для данных оно является единственно возможным.

Числительное dwa

Числительное dwa (а также составные числительные, заканчивающиеся на dwa) сочетаются с существительными в множественном числе именительном падеже

Числительное dwa имеет форму женского рода dwie

dwa pomidory, dwie pomarańcze

dwa  изменяется по падежам, в именительном и винительном падежах имеет родовые и илично-мужские формы. Формы, приведенные через черточку — равноправные. Также как и числительное dwa склоняются obydwa, oba

	Нелично — мужские формы и средний род	Женский род	Лично — мужские формы
mianownik	dwa ptaki, okna	dwie dziewczyny	dwaj Polacy dwóch / dwu Polaków
dopełniacz	dwóch / dwu	dwóch / dwu	dwóch / dwu
celownik	dwom / dwu	dwom / dwu	dwom / dwu
biernik	dwa ptaki, okna	dwie dziewczyny	dwóch Polaków
narzędnik	dwoma / dwu ptakami, oknami	dwiema / dwoma dziewczynami	dwoma / dwu Polakami
miejscownik	o dwóch / dwu	o dwóch / dwu	o dwóch / dwu

Числительные trzy, cztery

Числительные  trzy, cztery (а также составные числительные, заканчивающиеся на  trzy, cztery) сочетаются с существительными в множественном числе именительном падеже:

trzy jajka, cztery pomidory, dwieście trzydzieści cztery pomarańcze

trzy, cztery изменяются по падежам, в именительном и винительном падежах имеют родовые окончания и лично-мужские формы

	Нелично — мужские формы и средний род	Женский род	Лично — мужские формы
mianownik	trzy, cztery ptaki, okna	trzy, cztery dziewczyny	trzej, czterej Polacy trzech, czterech Polaków
dopełniacz	trzech / czterech	trzech / czterech	trzech / czterech
celownik	trzem / czterem	trzem / czterem	trzem / czterem
biernik	trzy cztery ptaki, okna	trzy cztery dziewczyny	trzech, czterech Polaków
narzędnik	trzema czterema ptakami, oknami	trzema czterema dziewczynami	trzema czterema Polakami
miejscownik	o trzech / czterech	o trzech / czterech	o trzech / czterech

Сочетание числительных dwa, trzy, cztery с лично-мужскими существительными

dwaj panowie / dwóch panów

trzej panowie / trzech panów

czterej panowie / czterech panów

---

Все остальные числительные сочетаются с существительными в родительном падеже множественного числа

• cztery banany
• sześć ogórków
• pięć bułek
• dziewięć ciastek
• trzy czekolady
• osiem jabłek
• dwa piwa
• jedenaście parówek
• siedem śledzi
• dziesięć jajek

Количественные числительные в польском языке — liczebniki główne