Category: Существительное

	rząd правительство	rządy – правление, власть, режим	rząd ряд
	liczba pojedyncza	liczba mnoga	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M	rząd	rządy	rząd	rzędy
D	rządu	rządów	rzędu	rzędów
C	rządowi	rządom	rzędowi	rzędom
B	rząd	rządy	rząd	rzędy
N	rządem	rządami	rzędem	rzędami
Mc	rządzie	rządach	rzędzie	rzędach

mianownik	Rzeczpospolita Polska
dopełniacz	Rzeczpospolitej / Rzeczypospolitej Polskiej
celownik	Rzeczpospolitej / Rzeczypospolitej Polskiej
biernik	Rzeczpospolitą Polską
narzędnik	Rzeczpospolitą / Rzecząpospolitą  Polską
miejscownik	Rzeczpospolitej  / Rzeczypospolitej  Polskiej

dziewczę – девушка-подросток (rodzaj nijaki)

При склонении основа удлиняется dziewczę – dziewczęcia – dziewczęta – dziewcząt

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	dziewczę	dziewczęta
dopełniacz	dziewczęcia	dziewcząt
celownik	dziewczęciu	dziewczętom
biernik	dziewczę	dziewczęta
narzędnik	dziewczęciem	dziewczętami
miejscownik	dziewczęciu	dziewczętach
wołacz	dziewczę	dziewczęta

При помощи суффиксов от глаголов модно образовывать инструменты действия.

-ark(a)	zamrażać zmywać suszyć chłodzić prać	zamrażarka (морозильник) zmywarka (посудомоечная машинка) suszarka (сушилка) chłodziarka – рефрижератор pralka – стиральная машинка
-ak	zmywać	zmywak (губка для посуды)
-nic(a)	gasić kroić	gaśnica (огнетушитель) krajalnica – резак
-acz	odkurzać ogrzewać	odkurzacz (пылесос) ogrzewacz – нагреватель
-nik	rzucać piec	rzutnik (проектор) piekarnik (духовка)
-dł(o)	kadzić	kadzidło (кадило)

Результаты и условия проведения действия:

-k(a)	naklejać	naklejka (наклейка)
-nik	składać	składnik (составляющее)
-in(a)	wykładać	wykładzina (ковровое покрытие)
-ank(a)	układać	układanka (мозаика)

Другие примеры подобных существительных:

opiekacz – тостер

kosiarka – косилка

mydło – мыло

mazak – фломастер

nadajnik – передатчик

czytanka – хрестоматия

wtyczka – штепсель

zakrętka – крышка

zakładka – закладка

wkładka – вкладка

Отглагольные существительные образуются при помощи добавления суффиксов к глаголам.

-anie – от глаголов, инфинитив заканчивается на –ać

czytać – czytanie чтение

pisać – pisanie – письмо

-enie – от глаголов, инфинитив заканчивается на -eć, -ić // -yć

mówić – mówienie – речь

milczeć – milczenie – молчание

liczyć – liczenie – счет

chodzić – chodzenie – ходьба

-cie – от глаголов, инфинитив заканчивается на -ąć, -nąć; от односложных глаголов

myć – mycie – мытье, bić – bicie, czuć – czucie

zacząć – zaczęcie, pchnąć – pchnięcie

-acja – от глаголов иноязычного происхождения с суффиксом –ować; часто они выступают рядом со словами, образованными при помощи суффикса –anie

koordynować – koordynacja – koordynowanie

generalizować – generalizacja – generalizowanie

В польском языке отглагольные существительные используются для замены глагольных форм в сложных преложениях:

Kiedy zamknęli sklep, sprawdzili wszystkie zamki. – Po zamknięciu sklepu sprawdzili wszystkie zamki.

Примеры:

malowanie – рисование

gotowanie – готовка

jedzenie – еда

picie – питье

śpiewanie – пение

tańczenie – танцевание

między	biernik	направление движения	Włóż kiełbasę między dwa listki sałaty. Положи колбасу между двумя листьями салата.
	narzędnik	местонахождение	Kiełbasa leży między dwoma listkami sałaty. Колбаса лежит между двумя листьями салата.
nad	biernik	движение по направлению к воде	Jedziemy nad rzekę, nad jezioro, nad ocean. Мы едем на реку, на озеро, на океан
	narzędnik	нахождение над водой	Jesteśmy nad rzeką, nad jeziorem, nad oceanem. Мы находимся на реке, на озере, на океане
poza	biernik	направление движения за пределы пространства	Dziecko wybiegło poza bramę Ребенок выбежал за ворота.
	narzędnik	местонахождение за пределами пространства	Dziecko bawiło się poza bramą. Ребенок играл за воротами.
przed	biernik	направление движения наружу	Dziecko wybiegło przed dom. Ребенок выбежал из дома.
	narzędnik	местонахождение снаружи	Dziecko bawiło się przed domem. Ребенок играл перед домом.
o	biernik	предмет вопроса или просьбы	Pytać o zdanie, o wiadomości. Спрашивать о мнении, об известиях. Prosić o radę, o kawę, o pomoc. Просить совета, кофе, помощи.
	miejscownik	тема разговора	Rozmawiać o jego zdaniu, o nowych wiadomościach. Говорить о его мнении, о новых известиях. Rozmawiać o nowej smacznej kawie w tej kawiarni. Говорить о новом вкусном кофе в этом кафе.
po	biernik	цель	Idę po brata, po wodę, po gazetę. Иду за братом, за водой, за газетой
	miejscownik	последствия	Nie spodziewajcie się po nim zbyt wiele. Не ожидайте от него слишком много. Nosiłem ubrania po bracie. Я носил одежду после брата.

sędzia – судья

В польском языке существительное sędzia склоняется по особой схеме

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	sędzia	sędziowie
dopełniacz	sędziego	sędziów
celownik	sędziemu	sędziom
biernik	sędziego	sędziów
narzędnik	sędzią	sędziami
miejscownik	sędzi	sędziach
wołacz	sędzio	sędziowie

Если речь идет о женщине-судье, то слово sędzia склоняется так:

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	sędzia	sędzie
dopełniacz	sędzi	sędzi
celownik	sędzi	sędziom
biernik	sędzię	sędzie
narzędnik	sędzią	sędziami
miejscownik	sędzi	sędziach
wołacz	sędzio	sędzie

ksiądz – священник

В польском языке существительное ksiądz склоняется по особой схеме

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	ksiądz	księża
dopełniacz	księdza	księży
celownik	księdzu	księżom
biernik	księdza	księży
narzędnik	księdzem	księżmi
miejscownik	księdzu	księżach
wołacz	księże	księża

w przyszłym tygodniu – на следующей неделе

Склонение существительного tydzień

mianownik	tydzień
dopełniacz	tygodnia
celownik	tygodniu
biernik	tydzień
narzędnik	tygodniem
miejscownik	(w) tygodniu
wołacz	tygodniu!

mianownik	pan	pani
dopełniacz	pana	pani
celownik	panu	pani
biernik	pana	panią
narzędnik	panem	panią
miejscownik	panu	pani
wołacz	panie!	pani!

Множественное число слов pan и pani

panowie – об одних мужчинах

panie  – об одних женщинах

państwo – о группе людей, куда входят и мужчины и женщины

mianownik	panowie
dopełniacz	panów
celownik	panom
biernik	panów
narzędnik	panami
miejscownik	panach
wołacz	panowie

Склонение panie  

mianownik	panie
dopełniacz	pań
celownik	paniom
biernik	panie
narzędnik	paniami
miejscownik	paniach
wołacz	panie

Склонение państwo 

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	państwo	państwa
dopełniacz	państwa	państw
celownik	państwu	państwom
biernik	państwo	państwa
narzędnik	państwem	państwami
miejscownik	państwie	państwach
wołacz	państwo	państwa